آشنایی کامل با مرکب های خوشنویسی

ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با انواع مرکب های خوشنویسی آشنا کنیم. برای این کار تمام مرکب ها را طبق معیار های متفاوتی تقسیم بندی کردیم تا بتوانیم به بهترین شکل، آن ها را مورد بررسی قرار دهیم. در ابتدا باید بدانیم که مرکب خوشنویسی چیست و تا حدودی با ساختار و همچنین طرز تهیه آن آشنا شویم.

♦ مرکب خوشنویسی چیست؟

مرکب یکی از اصلی ترین لوازم خوشنویسی است که عامل ایجاد اثر قلم، بر روی کاغذ می باشد. پس یعنی بدون مرکب، خوشنویسی معنایی ندارد.

البته باید این را اشاره کرد که در خوشنویسی ایرانی، سبک های بسیار کمی را نیز داریم که بدون مرکب، عمل خوشنویسی انجام می شود. یکی از این سبک ها، سبک ناخنی است که با ایجاد پستی و بلندی روی کاغذ، انجام می شود.

مرکب خوشنویسی

♦ چه مواد اولیه ای، در ساخت مرکب های خوشنویسی استفاده می شوند؟

مرکب خوشنویسی را می توان از مواد مختلفی ساخت. به نسبت رنگ مرکب، از مواد و رنگدانه های مختلفی برای ساخت آن استفاده می شود.

در کل برای ساخت مرکب خوشنویسی، از ترکیب مواد مختلفی استفاده می شود. این مواد عبارتند از، رنگدانه، سمغ عربی، زاج و مازو، که به عنوان مواد پایه و اولیه به حساب می آیند و بسته به نوع مرکب و کاربرد آن، ترکیب این مواد اولیه نیز تغییر می کند.

به عنوان مثال در مرکب های خوشنویسی که به رنگ مشکی هستند، از دود به عنوان رنگدانه استفاده می شود و رنگدانه مرکب های سفید نیز، دی اکسید تیتانیم است. به همین ترتیب برای رنگ های دیگر نیز، رنگندانه های مخصوص به خود استفاده می شود.

♦ معیار های مختلف برای دسته بندی انواع مرکب خوشنویسی

در این جا می خواهیم انواع مرکب خوشنویسی را بر اساس معیار های متفاوتی، دسته بندی کنیم تا بتوانیم هر کدام را به بهترین شکل، مورد بررسی قرار دهیم.

♦ دسته بندی بر اساس رنگی و مشکی بودن

یکی از این روش ها، دسته بندی مرکب های رنگی و مشکی است. مرکب های خوشنویسی مشکی، بیشترین استفاده و کاربرد را در این هنر دارند؛ چه برای هنرجویان تازه کار و چه برای اساتید این رشته هنری.

انواع مرکب خوشنویسی

◊ بررسی سطح کیفیت و کارایی مرکب های با رنگ مشکی

تمام مرکب های خوشنویسی مشکی، که در بازار عرضه می شوند، حداقل استاندارد را دارند. به همین دلیل همه آن ها، از کیفیت خوبی برخوردارند و این طور نیست که خیلی تفاوت کیفیت با هم داشته باشند.

تفاوت این مرکب ها، بعضاً در کاربردشان است. به عنوان مثال مرکب خوشنویسی طاهر، به این دلیل که از غلظت بالاتری نسبت به سایر مرکب ها برخوردار است، برای دانگ های کتابت مناسب می باشد؛ و یا مرکب مشکی خط سوم، که برای دانگ های جلی بهتر عمل می کند.

دسته بعدی در این تقسیم بندی، مرکب های رنگی است که تنوع بسیار زیادی دارند و متناسب با سلیقه هر فرد، مورد استفاده قرار می گیرند.

♦ دسته بندی بر اساس مایع و جامد بودن

روش دوم تقسیم بندی انواع مرکب خوشنویسی، بر اساس مایع و یا جامد بودن آن است. مرکب های خشک هیچ مایعی در خودشان ندارند و کاملاً خشک هستند. برای استفاده از آن ها باید آن ها را با نسبت مشخصی، در آب حل کرد تا به غلظت مرکب برسند تا به توان از آن استفاده کرد.

در حالی که مرکب های مایع، یک فدم جلوتر هستند و فقط کافی است تا داخل دوات ریخته شوند و مورد استفاده قرار گیرند.

مرکب های خشک و مایع آیشن

♦ دسته بندی بر اساس انواع برند

روش سوم تقسیم بندی انواع مرکب خوشنویسی، بر اساس  برند آن ها است.

◊ مرکب خوشنویسی امیران

یکی از مشهور ترین برندها، برند امیران است. به عنوان چند نمونه از این برند، می توان به مرکب های رنگی امیران و کمال امیران اشاره کرد. کیفیت محصولات این برند خوب است و از قیمت مناسبی نیز برخوردارند.

◊ مرکب خوشنویسی طاهر

یکی دیگر از این برند ها، برند طاهر است. مرکب های خوشنویسی طاهر، تنوع رنگی بالایی دارند و در کنار کیفیت بالا و خوب، از قیمت مناسبی نیز برخوردارند.

◊ مرکب خوشنویسی ساج

برند ساج، یکی دیگر از برند هایی است که در بازار عرضه می شود. مرکب های خوشنویسی ساج، ۱۴ کد رنگی دارند، مرکب های خوب و با کیفیتی هستند و در مقابل نور، حرارت و شرایط محیطی، مقاوم هستند. در کل مرکب های ساج نیز استفاده گسترده ای در میان خوشنویسان دارند.

◊ مرکب خوشنویسی یاقوت

برند یاقوت، یکی دیگر از این برند هاست. این مرکب، در دو نوع یاقوت طلایی و یاقوت نقره ای تولید می شوند که در بین این دو، مرکب یاقوت طلایی، بالاترین کیفیت را دارد و استفاده از آن، بازخورد های خوبی را نیز به دنبال داشته.

♦ تا به اینجا چه مواردی را بررسی کردیم؟

مرکب هایی را که تا به اینجا معرفی کردیم، همگی ایرانی هستند و از کیفیت های بالا و خوبی نیز، برخوردارند که  در کنار این کیفیت، می توان گفت که قیمت مناسبی هم دارند.

♦ انواع مرکب خوشنویسی خارجی

◊ مرکب خوشنویسی دایسو

یکی از برند های معتبر خارجی، برند دایسو است. مرکب های دایسو، در دو نوع درب زرد و درب سفید، تولید می شوند.

مرکب های خوشنویسی درب زرد دایسو، حالت مات دارند و نوع درب سفید آن نیز، کمی رنگ براق تری دارد. باید اشاره کرد که این دو نوع، از نظر کیفیت و کارایی، تفاوت چندانی با هم ندارند.

◊ مرکب خوشنویسی اشمینک

برند خارجی دیگری که که استفاده می شود، برند اشمینک است. مرکب های اشمینک در آلمان تولید می شوند و کیفیت بالایی هم دارند. هنگام استفاده، این مرکب، حالت خاصی را روی کاغذ ایجاد می کند که می شود در آثار استاد بختیاری و علی شیرازی، این حالت را مشاهده کرد.

مرکب های اشمینک، از تنوع رنگی بسیار زیادی برخوردارند. یکی از ویژگی هایی که این برند مرکب دارد، این است که چون در کارخانه تولید می شوند و یک فرمولاسیون مشخصی دارند، تلرانس کیفی در آن ها معنی ندارد.

مرکب های خوشنویسی اشمینک، قیمت بالایی دارند و در دو حجم ۲۸ میلی لیتر و ۲۵۰ میلی لیتر موجود هستند.